İkinci Cumhurbaşkanı Mehmet Ali Talat: “Kıbrıs Türk tarafı çözüm iradesinden uzaklaştıkça Taşınmaz Mal Komisyonu da uluslararası meşruiyetini yitiriyor. Böyle giderse, kullanıcılar kira ödemeye, hatta tutuklanmaya zorlanabilir.”
İkinci Cumhurbaşkanı Mehmet Ali Talat, Kanal Sim’de yayımlanan Meyil Adakul ile Geniş Açı programına katılarak, Rum tarafının açtığı mülkiyet davaları, Taşınmaz Mal Komisyonu’nun (TMK) geleceği ve iki devletli siyasetle gelen tehlikelere dair çarpıcı açıklamalarda bulundu.
Talat, TMK’nın Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) tarafından bir dönem iç hukuk yolu olarak kabul edilmesinin arkasında çözüm odaklı siyaset ve uluslararası diyalog olduğunu hatırlatarak, bugün gelinen noktada bu zeminin çöktüğünü söyledi.
“Çözüm iradesi olduğu için TMK kabul edildi. AİHM dedi ki, Rumlar TMK’ya başvurmaya zorlanamaz ama çözüm perspektifi var diye bu komisyonu tanıyoruz. Şimdi o çözüm perspektifi yok.”
“TÜRK TARAFI ÇÖZÜMSÜZLÜĞÜ TESCİL ETTİ, BU RUM TARAFINA KOZ VERDİ”
Talat, Kıbrıs Türk liderliğinin son yıllarda çözümden uzaklaşıp iki devletli modelde ısrar ettiğini belirterek, bunun Rum tarafına davalar açmak için büyük bir meşruiyet alanı sunduğunu söyledi:
“2004’te çözüm isteyen bir halkken, şimdi olmayacak bir talep olan iki devleti savunur hâle geldik. BM Güvenlik Konseyi kararlarına aykırı bu tavır, Rumların elini güçlendirdi. Uyardım, TMK sorgulanacak dedim. Şimdi o gün geldi.”
“TMK ARTIK ETKİN BİR MEKANİZMA DEĞİL”
TMK’nın artık ne süresi içinde karar verebildiğini ne de tazminatları ödeyebildiğini vurgulayan Talat, bu durumun AİHM nezdinde ciddi sorunlar yaratabileceğini söyledi:
“Etkin bir iç hukuk yolu olmanın koşulu makul sürede karar almak ve ödemeyi yapmaktır. Ama şu an para yok. Başvurular yıllarca bekliyor. Bu da TMK’yı işlevsiz kılıyor. Rumlar AİHM’ye gidip ‘etkin değil’ diyebilir.”
“MÜTEAHHİTLER VE EKONOMİK ÖRGÜTLER SESİNİ YÜKSELTMEK ZORUNDA”
Talat, Rum tarafının müteahhitler ve yatırımcılara yönelik davaları sürdürdüğünü, ekonomik örgütlerin bu konuda sessiz kalmaması gerektiğini belirtti:
“İş dünyası korkuyor, konuşmuyor. Ama çözüm iradesini kamuoyuna duyurmazlarsa bu süreçten kurtulamazlar. TMK kalıcı bir çözüm değil, çözüm olana kadar geçici bir çareydi.”
“TÜRKİYE DE BU SÜRECE ENGEL OLMAMALI”
Talat, Türkiye’nin de çözüm karşıtı tavrını gözden geçirmesi gerektiğini belirterek şu çağrıyı yaptı:
“Eğer Türkiye gerçekten Kıbrıslı Türklerin müreffeh bir yaşam sürmesini istiyorsa, iki devletli çözüm gibi gerçekleşmeyecek hedefleri dayatmamalı. Diplomasinin yerini hamaset aldı, bunun bedelini halk ödeyecek.”
“MÜLKİYET DAVALARI KİRA VE TUTUKLAMAYA KADAR GİDEBİLİR”
Mülkiyet davalarının sadece yatırımcıları değil, kullanıcıları da hedef aldığını vurgulayan Talat, yakın gelecekte çok daha ağır sonuçlarla karşılaşılabileceğini söyledi:
“Mahkemeler ‘evde oturabilirsin ama mal senin değil, kira ödeyeceksin’ diyebilir. Bu kira ödenmezse tutuklamalar gelebilir. Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi buna açık.”
“TURİZM VE ÜNİVERSİTELER DE TEHLİKE ALTINDA”
Rum tarafının benzer yaptırımları turizm ve üniversite sektörüne de yayabileceğini söyleyen Talat, ileride öğrenci ve turist girişlerine dahi kısıtlama gelebileceğini belirtti:
“Üniversitelerin çoğu Rum malı üzerine kurulu. Rum tarafı ‘bu okullar Rum arazisi üstünde, öğrenci göndermeyin’ diyebilir. Aynısı turizm için de geçerli. Güney havaalanından gelip kuzeyde konaklayanları izlemişlerdi, yine yapabilirler.”
“BU SİYASİ BİR DAVADIR, SİYASİ KARŞILIK VERİLMELİ”
Talat, TMK’nın geçmişte uluslararası tanınırlık kazanmasının ardında yürütülen kapsamlı diplomatik çalışmalar olduğunu, bugünkü siyasi yaklaşımın ise tam tersine yalnızlaştırıcı olduğunu söyledi:
“AİHM, ‘çözüm isteyen Kıbrıslı Türkler’ olduğu için TMK’yı tanıdı. Şimdi iki devlet diyen bir liderlik var. Bu dava siyasidir, siyasi karşılık verilmelidir. Bunun çözümü diplomasiyle olur, kısasa kısasla değil.”
“MARAŞ’IN AÇILMASI DAVALARI DURDURMAZ, AKSİNE KÖRÜKLER”
Talat, Maraş’ın tamamının açılması yönündeki söylemlerin ise meseleyi çözmek yerine daha da büyüteceğini ifade etti:
“TMK zaten Maraş’taki mal için karar alabiliyor. Bu açılım, Rumları korkutup davadan vazgeçirmek için yapılmaz. Aksine süreci körükler.”
“HALK, ÇÖZÜM İRADESİ OLAN BİRİNİ SEÇMEZSE DAHA ÇOK ŞEY YAŞARIZ”
Cumhurbaşkanlığı seçimlerine de değinen Talat, halkın çözümden yana tavır koymaması hâlinde baskıların artarak devam edeceğini söyledi:
“Bu daha başlangıç. Eğer çözüm iradesi olan biri Cumhurbaşkanı olmazsa daha başımıza çok şey gelir. Çözüm isteyen bir lider seçilmeli ki Rum tarafı da, dünya da bunu görsün. Yoksa bu baskılar daha da artacak.”
